"Such" ('taki' + (przymiotnik) + rzeczownik) i "so" ('tak' + przymiotnik lub przysłówek) wskazują na szczególną intensywność cechy, która w tym samym zdaniu przypisywana jest przedmiotowi wypowiedzi

(1) It\'s such a beautiful day.
To taki piękny dzień.
(2) I\'m so tired.
Jestem tak zmęczony.

Słowo "such" może jeszcze podkreślać fakt, że przedmiot wypowiedzi spełnia znakomicie - w stopniu niemal zdumiewającym mówiącego, czasem ironicznie - jakieś istotne kryterium przynależności do danej kategorii, czyli jest wzorcowym egzemplarzem swojego gatunku:

(3) She\'s such a friend.
Z niej to taka (doskonała) przyjaciółka.

Gdy "such" i "so" pojawiają się w wyrażeniach z rzeczownikiem policzalnym, osoby uczące się angielskiego mogą mieć kłopoty z użyciem przedimka nieokreślonego "a/an" we właściwym miejscu. Ogólna reguła jest taka, że w wyrażeniach z "such" przedimek występuje w normalnej pozycji przed przymiotnikiem "'such a clever student" 'taki bystry uczeń/student'), a w wyrażeniach z "so" - przesuwa się między przymiotnik a rzeczownik przezeń określany "'so remote a star" 'tak odległa gwiazda'). Konstrukcja z "so" jest typowa dla oficjalnego języka pisanego, natomiast ta z "such" występuje swobodnie w różnych stylach. Oto przykłady (nawiasy oznaczają opcjonalność danego elementu):

- "such" + "a/an" + (przymiotnik) + rzeczownik w liczbie pojedynczej

(4) He\'s such an advisor! I couldn\'t have found a better one.
Taki z niego doradca! Nie mogłem znaleźć nikogo lepszego.
(5) Harry is such a conscientious editor: not a single typo escapes his notice.
Harry jest takim summiennym redaktorem: ani jeden błąd literowy nie uchodzi jego uwagi.

- "so" + przymiotnik + "a/an" + (rzeczownik w liczbie pojedynczej)

(6) It was so powerful an argument: I pursued it where it took me.
To był tak silny argument - poszedłem za nim tam, gdzie mnie powiódł.
(7a) So great a writer cannot but command our admiration.
(7b) Such a great writer cannot but command our admiration.
Tak wielki pisarz może tylko żądać naszego podziwu.
(8) He\'s so patient with children. Does he have younger siblings?
Jest taki cierpliwy w podejściu do dzieci. Czy on ma młodsze rodzeństwo?

Wyrażenia z "such" i "so" uzupełniane bywają osobnym zdaniem podrzędnym rozpoczynającym się zazwyczaj od spójnika "that" 'że' (opuszczanego w języku mówionym). Zdanie podrzędne informuje, na czym dokładnie polega w danym przypadku sygnalizowana intensywność, a także - jakie są jej skutki, np.:

(9) I\'m so happy (that) I don\'t know what to say.
Jestem taka szczęśliwa, że nie wiem, co powiedzieć.
(10a) I stayed in so cold a room that I could hardly bring myself to do any work.
(10b) I stayed in such a cold room that I could hardly bring myself to do any work.
Zatrzymałem się w tak zimnym pokoju, że ledwo mogłem wziąć się do pracy.

• « poprz.
• nast. »